ใส่คอนแทคเลนส์อย่างไรให้ถูกต้อง?

ทำความรูปจักกับอุปกรณ์ต่างๆที่ต้องใช้

สำหรับอุปกรณ์ต่างๆที่ต้องใช้ในการใส่คอนแทคเลนส์หลักๆนั้นมีอยู่ 2 อย่างค่ะ นั่นก็คือ น้ำยาแช่/ล้าง และตลับแช่นั้นเอง ส่วนอื่นๆนั้น ก็ควรจะมีเสริมไว้ เพื่อความสะอาด และสบายตาของเราค่ะ อุปกรณ์เหล่านี้ สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป Boots, วัตสัน และร้านแว่นที่ขายคอนแทคเลนส์ด้วยค่ะ สำหรับการซื้อใช้ครั้งแรก ควรปรึกษาเภสัชกรในร้าน และอ่านฉลากก่อนใช้ด้วยค่ะ

น้ำยาแช่/ล้าง

น้ำยาตัวนี้จะอาไว้ใช้แช่ และล้างคอนแทคเลนส์นะคะ หรือบางที ถ้าขาดแคลนน้ำตาเทียม เราจะนำมันมาหยอดตาได้อีกด้วย

แต่อย่างไรก็ดี บางยี่ห้อก็ห้ามนำมาหยอดตาโดยตรงนะคะ

ตลับแช่เลนส์

ส่วนใหญ่จะแถมมากับน้ำยาแช่/ล้างอยู่แล้ว เป็นตลับที่มีสองช่อง สำหรับใส่คอนแทคเลนส์ด้านซ้ายกับด้านขวาของเรานั้นเองค่ะ ตลับแช่นี่จะใช้ร่วมกับน้ำยาแช่ด้านบนค่ะ และเราควรจะเปลี่ยนตลับประมาณ 3 เดือนครั้ง เพื่อความสะอาดค่ะ

น้ำยาละลายคราบโปรตีน

น้ำยาละลายคราบโปรตีนจะแตกต่างกับน้ำยาแช่ด้านบนตรงที่ความเข้มข้นจะเยอะกว่ามาก ใช้หยอดทีละ 1-2 หยด ลงไปในน้ำยาแช่อีกที และแช่ไว้ข้างคืนตามปกติ ใช้อาทิตย์ละครั้ง หรือเมื่อรู้สึกว่าเลนส์สกปรก

น้ำยาตัวนี้จะมาในรูปแบบของขวดเล็กๆเหมือนขวดยาหยอดตา หรือจะเป็นเม็ดๆเพื่อเปิดใช้ครั้งละเม็ดค่ะ (ระวังอย่าเอาไปหยอดตานะคะ)

น้ำตาเทียม

น้ำตาเทียมจะเป็นขวดเล็กๆเหมือนยาหยอดตาหรือจะเป็นแบบหลอดเล็กๆก็ได้ค่ะ พกเอาไว้ใช้ตลอดวันได้ ใช้หยอดเมื่อรู้สึกว่าตาแห้ง หรือมีสิ่งสกปรกเข้าตาค่ะ

ตอนซื้อควรเลือกใช้น้ำตาเทียมที่ไว้ใช้กับคอนแทคเลนส์เท่านั้น น้ำตาเทียมธรรมดาจะทำให้เลนส์มัวค่ะ

น้ำเกลือ

มีราคาถูก ใช้ล้างคอนแทคเลนส์ หรือล้างตลับก็ได้ แต่ไม่ควรนำมาแช่เลนส์ บางคนอาจแพ้และแสบตาเมื่อใช้น้ำเกลือค่ะ

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคอนแทคเลนส์

คอนแทคเลนส์ทำมาจากอะไร?

คำตอบโดยรวมคือทำมาจาก "โพลีเมอร์" นะคะ หรือเอาง่ายๆว่าเป็นพลาสติกชนิดหนึ่งที่ไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพก็ได้ค่ะ

สมัยก่อนคอนแทคเลนส์จะเป็นแบบ Hard lens หรือคอนแทคเลนส์แบบแข็งนั่นเอง วัสดุที่ใช้จะเป็น polymethyl methacrylate (PMMA) ซึ่งมันจะไม่ค่อยดีเท่าไหร เนื่องจากความไม่สบายตา และขาดง่าย (จูนก็ไม่ทันได้ใส่นะคะ ฮิๆ)

สมัยนี้ที่เราใช้ๆกัน จะเรียกว่า Soft lens ค่ะ วัสดุที่ใช้จะเปลี่ยนเป็น poly hydroxyethyl methacrylate (pHEMA) ซึ่งมีคุณสมบัติในการอมน้ำ ทำให้เราใส่ได้ นิ่มสบายตาขึ้นจ้า

ค่าต่างๆข้างขวดคอนแทคเลนส์ คืออะไรบ้าง?

ค่าอมน้ำ (Water Content) = ปริมาณน้ำในตัวคอนแทคเลนส์ หรือปริมาณน้ำที่มันจะอมไว้ได้น่ะค่ะ ถ้ามีค่าอมน้ำสูง ออกซิเจนก็จะไหลผ่านได้ดี ทำให้ใส่แล้วสบายตา แต่เลนส์ที่มีค่าอมน้ำสูง จะบอบบางกว่าและรักษาความสะอาดยากกว่าค่ะ ลองสังเกตดูเลนส์รายเดือนหรือรายวั จะมีค่าอมน้ำสูงประมาณ 59% ถึง 66% เลยก็มี แต่เลนส์รายปี จะมีค่าอมน้ำที่น้อยกว่า คือประมาณ 38% ถึง 42% ค่ะ นั้นก็ทำให้เลนส์รายปีมีอายุใช้งานที่นานกว่า และรักษาความสะอาดง่ายกว่าค่ะ

Base Curve (BC.) ความโค้ง = ก็ความโค้งของคอนแทคเลนส์นั่นแหละ ที่เห็นทั่วไปจะมี 8.4 - 8.8 ถ้าใส่แล้วมันหลวมไป ต้องเปลี่ยนเป็นเลขที่น้อยลง หรือถ้าใส่แล้วเลนส์คับไป ต้องเลือกเลนส์ที่ BC มากขึ้นค่ะ

Diameter เส้นผ่านศูนย์กลางความกว้าง = ตัวนี้จะบอกความใหญ่ของคอนแทคเลนส์ค่ะ ยิ่งมากก็ยิ่งวงใหญ่มาก แต่ะไม่ได้หมายความว่าใส่แล้วจะตาโตกว่าเสมอไป เพราะการดูขนาดความโต เราต้องวัดกันที่ลาย ไม่ใช่ที่ตัวเลนส์ค่ะ

วิธีเปิดขวด และข้อแนะนำสำหรับเลนส์ใหม่

** ตรวจสอบดูเลนส์ในขวดว่าฉีกขาด แหว่ง หรือเป็นรุ่นที่ต้องการหรือไม่ ก่อนทุกครั้ง

1. มองหาลูกศรตรงขอบโลหะ
2. ใช้นิ้วโป้งดันขึ้นตรงลูกศรเพื่อเปิดฝาพลาสติกด้านบนออก (สำหรับยี่ห้อ NEO Vision ให้ดันด้านตรงข้ามกับลูกศร)
3. ดึงฝาพลาสติกออกมาพร้อมกับโลหะ
4. เปิดจุกยางออก

** ห้ามใช้อุปกรณ์ช่วยในการหยิบจับ เช่น ที่คีบ เนื่องจากเลนส์มีความนิ่มมาก อาจทำให้ขาดหรือเป็นรูได้

สำหรับเลนส์ที่เพิ่งแกะออกจากขวดครั้งแรก ควรล้างด้วยน้ำยาแช่/ล้างให้สะอาด และแช่ทิ้งไว้ประมาณ 6-8 ชั่วโมงก่อนใส่ เพื่อล้างน้ำยาที่แช่มาในขวดในหมดไป หากใส่เลยจะทำให้เกิดอาการตาแห้ง และแสบตามาก

ก่อนจะใส่คอนแทคเลนส์ ผู้ใส่ควรเตรียมตัวดังนี้

1. ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่อย่างอ่อนและทำให้แห้งก่อนสัมผัสเลนส์
2. ห้ามใช้เครื่องสำอาง ครีม หรือโลชั่น ก่อนใส่เลนส์ ถ้าจะให้ดีควรใส่เลนส์ก่อน แล้วจึงค่อยแต่งหน้า
3. ในระหว่างที่ใส่คอนแทคเลนส์ ให้พยายามหลับตาเมื่อต้องใช้สเปรย์ฉีดผมหรือเครื่องสำอางที่เป็นละออง
4. ควรปรึกษาจักษุแพทย์หากต้องการใส่เลนส์ขณะทำกิจกรรมบางอย่าง เช่น เล่นกีฬา
5. ไม่ควรใส่เลนส์ที่หมดอายุแล้ว
6. ไม่ควรใช้เลนส์ที่พบว่าขวดบรรจุถูกเปิดมาก่อนจะถึงมือท่าน หรือขวดมีความเสียหาย

ขั้นตอนการใส่คอนแทคเลนส์

1. ก่อนใส่เลนส์ ให้ล้างเลนส์ด้วยน้ำยาทำความสะอาด เพื่อกำจัดคราบสกปรก คราบโปรตีน หรือคราบน้ำตาที่ยังติดค้างอยู่บนเลนส์เสียก่อน จากนั้นให้จับเลนส์ขึ้นมาด้วยปลายนิ้วมือ และยกขึ้นมาไว้ในระดับเดียวกับดวงตา
2. ใช้นิ้วชี้ของมือที่ว่างอยู่ ช่วยดึงหนังตาล่างลง และเหลือกตาขึ้น

3. ค่อยๆวางเลนส์ลงในดวงตาช้าๆ เมื่อวางลงแล้วให้กระพริบตาหนึ่งครั้งเพื่อให้เลนส์เข้าที่ ท่านอาจใช้วิธีดึงหนังตาด้านตรงข้ามแล้วใส่เลนส์ตามแต่ถนัด

4. ทำซ้ำกับตาข้างที่ยังไม่ได้ใส่ ก็เป็นอันเสร็จค่ะ

หากรู้สึกว่าเลนส์ที่ใส่เกิดพร่ามัว จะทำอย่างไร?

1. ให้ตรวจสอบดูว่า เลนส์อยู่ตรงกลางดวงตาหรือไม่ ถ้าไม่ ลายของเลนส์อาจบังตาของท่านอยู่ ให้ค่อยๆขยับให้เข้าที่ด้วยมือที่สะอาดค่ะ
2. ให้ตรวจสอบดูว่า เราใส่เลนส์กลับข้างหรือไม่ โดยเลนส์ที่กลับข้างจะมีความเว้ามากกว่าข้างที่ถูกต้องค่ะ (โปรดสังเกตรูปประกอบ)

3. เลนส์อาจเกิดการพร่ามัวเนื่องจากมีน้ำมันหรือส่วนประกอบของเครื่องสำอางที่ใช้หลุดเข้าไปในเลนส์ ให้ทำความสะอาดก่อนและนำกลับมาใส่อีกครั้งค่ะ
4. สังเกตว่าเลนส์มัวตลอดเวลาหรือไม่ ถ้ามัวเป็นบางเวลา ให้สุงเกตดูว่าเป็นตอนที่นั่งจ้องคอมนานๆ อยู่ในห้องแอร์ หรือมีลมเข้าตาหรือป่าว ถ้าใช่ก็จะเป็นเพราะตาแห้งไปค่ะ ต้องเอาน้ำตาเทียมมาหยอดนะคะ

ขั้นตอนการนำคอนแทคเลนส์ออกอย่างถูกวิธี

1. ก่อนจะทำการถอดเลนส์ ให้ล้างมือทั้งสองให้สะอาด พร้อมเช็ดให้แห้งเสียก่อน
2. มองตรงๆเพื่อให้เลนส์อยู่ตรงกลางดวงตา จากนั้นให้นำนิ้วชี้จากมือทั้งสองดึงขอบตาบนและล่างออกเบาๆ

3. มองไปในทิศทางใดทิศทางหนึ่ง แล้วค่อยๆเลื่อนเลนส์ออกจากดวงตาไปทางตาขาวช้าๆ จากนั้นจึงหยิบออกด้วยนิ้วชี้และนิ้วโป้งของมือข้างที่ถนัด

4. เมื่อถอดเลนส์เรียบร้อยแล้ว ให้ล้างทำความสะอาดด้วยน้ำยาทำความสะอาด แล้วจึงแช่เลนส์ในน้ำยาเพื่อรอการใช้งานครั้งต่อไปค่ะ

วิธีการทำความสะอาดเลนส์

1. หลังจากการถอดเลนส์ นำเลนส์วางไว้บนฝ่ามือ หยดน้ำยาล้างเลนส์ประมาณ 2-3 หยดลงบนเลนส์ ใช้นิ้วกดลงตรงกลางเลนส์อย่างแผ่วเบาแล้วถูไปด้านใดด้านหนึ่ง (ไม่ควรถูไปถูมา เพราะอาจจะทำให้เลนส์ขาดได้ พลิกเลนส์กลับอีกด้านทำเหมือนกัน ถูเลนส์ประมาณ 20-30 วินาที ถึงแม้ว่าจะใช้น้ำยาล้างเลนส์แบบไม่ต้องถูเลนส์ NO RUB แล้ว แต่การถูเลนส์จะช่วยให้เลนส์สะอาดยิ่งขึ้น และลดการติดเชื้อที่กระจกตา) แล้วใช้น้ำยาล้างเลนส์ฉีดไปที่ตัวเลนส์ทั้งสองด้าน
2. นำเลนส์ที่ถูเสร็จแล้ว วางลงในตลับที่สะอาด เติมน้ำยาล้างเลนส์ให้ท่วมเลนส์ปิดฝาให้แน่น แช่ทิ้งไว้อย่างน้อย 4 ชั่วโมง (แล้วแต่ชนิดน้ำยานั้นๆ บางชนิดต้องแช่ทิ้งไว้อย่างน้อย 6 ชั่วโมง)
3. ก่อนการนำเลนส์มาใส่ควรฉีดล้างด้วยน้ำยาล้างเลนส์ อีกครั้งหนึ่ง สำหรับผู้ที่มีอาการแพ้น้ำยาล้างเลนส์สามารถใช้ Normal Saline (น้ำเกลือ) ฉีดล้างเลนส์ก่อนการใส่เข้าตาได้ แต่ไม่ควรใช้ Normal Saline ในการแช่เลนส์ เพราะ Normal Saline เป็นเพียงการชะล้าง แต่ไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคได้)
4. เมื่อใส่แล้วเกิดอาการตาแดง เคืองตา ควรถอดเลนส์ออกมาทำความสะอาดอีกครั้งหนึ่ง ดูว่าใส่เลนส์กลับด้าน หรือให้สังเกตว่าเลนส์ขาดหรือไม่ (เลนส์ขาดหรือแหว่ง เป็นหนึ่งในสาเหตุที่เกิดอาการตาแดง หรือเคืองตาได้)
5. สำหรับผู้ที่ใช้คอนแทคเลนส์ชนิดเปลี่ยนรายปี ควรใช้น้ำยาล้างเลนส์ แบบเข้มข้น และน้ำยาล้างคราบโปรตีนชนิดเม็ดหรือน้ำร่วมด้วย เพื่อความสะอาดของตัวเลนส์ ตลอดอายุการใช้งาน

ข้อห้ามและข้อควรระวังขณะใส่คอนแทคเลนส์

• ห้ามใส่นอน และไม่ควรใส่เกินวันละ 12 ชม
• ห้ามใส่ลงน้ำ หากจำเป็นควรใช้แบบรายวัน
• ห้ามแลกกันใส่กับผู้อื่นโดยเด็ดขาด
• ห้ามใช้น้ำก๊อกล้างเลนส์ ควรใช้น้ำเกลือ หรือน้ำยาล้างเลนส์โดนเฉพาะเท่านั้น
• ควรใส่คอนแทคเลนส์ก่อนแต่งหน้า และถอดออกก่อนล้างเครื่องสำอางค์
• ล้างมือด้วยสบู่ทุกครั้งก่อนใส่ และก่อนถอดเลนส์
• เมื่อเลนส์มีรอยฉีกขาด หรือเกินกำหนดการใช้งาน ควรทิ้งเลนส์นั้นทันที


• หากใส่แล้วมีอาการเคืองตา ตาแดง น้ำตาไหล ควรรีบถอดออกทันที

ขอขอบคุณ www.favlens.com